2020_MO_00001 - Motie/voorstel tot beslissing van raadslid Jef Maes: Motie omtrent de verhoging van de huurprijzen van de sociale woningen

Vanaf 1 januari 2020 is de nieuwe berekening van de sociale huurprijzen in voege getreden. Dit is een beslissing van de vorige minister van wonen, mevrouw Homans. Deze beslissing heeft een belangrijke impact op de bewoners van sociale woningen in Sint-Niklaas. Van in totaal 1.729 huurders zijn er in 1.011 huurders die hun huurprijs zien stijgen. Dat is bijna 60 % van de huurders. Gemiddeld gaat dit over een verhoging van om en bij de 50 EUR. Voor wie maandelijks moet rondkomen met een leefbudget van 300 EUR is 50 EUR extra huur veel geld. Maar er zijn ook 160 gezinnen bij voor wie de verhoging 100 EUR of meer bedraagt. Ik hoor zo een geval van een gepensioneerd koppel dat nu 750 EUR moet betalen voor hun appartement. Dat kan je bezwaarlijk nog een sociale huurprijs noemen.
Er zijn vooral drie elementen in de nieuwe berekeningswijze die de wenkbrauwen doen fronsen. Zo wordt nu ook de vergoeding die ouders krijgen voor een gehandicapt kind, meegeteld bij het inkomen. Door het toevoegen van de inkomensvervangende tegemoetkoming (IVT) aan het bepalen van de huurprijs, stijgt die huurprijs voor mensen met een handicap erg sterk. Een stijging van verschillende honderden euro’s per maand is geen zeldzaamheid. Mensen met een handicap hebben vandaag een dubbel zo groot armoederisico tegenover de rest van de bevolking. Voor een alleenstaande ligt het IVT-bedrag 20 % onder de armoedegrens en bijna 60 % onder het gewaarborgd minimuminkomen. Uit recent studiewerk van Koen Hermans (KU Leuven) blijkt hoe ontoereikend de inkomensvervangende tegemoetkoming op zich is. Bij wie een handicap heeft, wegen de kosten voor het leefonderhoud zwaarder door op het totale maandbudget[1]. Voor deze bijzonder kwetsbare groep dreigt de stijging van de huurprijs dan ook een drama te worden.
Ook het mee in rekening brengen van mogelijkse inkomens van inwonende kinderen tussen 18 en 25 jaar zorgt voor heel wat problemen in gezinnen. Dat dit discussies loswerkt tussen ouders en kinderen is niet direct een verrassing.
Wat ook voor heel veel verhoging zorgt is het feit dat men nu ook 50 EUR extra moet betalen per kamer van een kind dat het huis heeft verlaten. Ik wil hier toch even verwijzen naar Turnhout. Daar bouwt de maatschappij geen éénkamerwoningen meer omdat dit “niet meer van deze tijd is.” Daar werd duidelijk naar verwezen op het laatste congres van VIVAS, het Vlaams netwerk van sociale huurders. Mensen hebben ook als alleenstaande of koppel nood aan een bijkomende kamer voor de opvang kleinkinderen, voor inslapende hulp bij ziekte ... Waarom moet dat extra belast worden?
Met deze herberekening wil men de sociale huurprijzen laten aansluiten aan die van op de private huurmarkt. Dit uitgangspunt vinden wij onbegrijpelijk. Is het niet net de opdracht en de rol van sociale huisvesting om betaalbare en goedkope woningen ter beschikking te stellen van  mensen met een bescheiden inkomen. En dat niet alleen voor de armen maar voor iedereen met een bescheiden inkomen. Volgens recente cijfers gaat dit over ruim 25 % van de bevolking. Sociale huisvesting is dus, net als de sociale zekerheid, belastingen en andere openbare diensten een instrument van herverdeling. Een neveneffect van die opdracht is dat de prijzen op de privémarkt  worden gedrukt.
In HLN kondigt schepen Henne, tevens voorzitter van de Sint-Niklase Huisvestingsmaatschappij aan [2] “dat sociale huurders ondersteund zullen worden". “We hebben al de huurders uitgenodigd voor wie deze nieuwe berekening de grootste impact heeft. We zullen hun situatie bekijken en de nieuwe regelgeving duidelijk uitleggen.”
Dat u de mensen informeert en uitnodigt voor een gesprek vinden wij best ok. Maar is dat wel voldoende? De nieuwe regelgeving duidelijk uitleggen verandert uiteindelijk niks aan de factuur. Je mag nog uren aan mensen uitleggen hoe de nieuwe huurprijs wordt berekend, op het eind van de maand valt nog altijd dezelfde rekening in de bus.
Wij vragen ons af hoe de SNHM de sociale huurder zal ondersteunen zoals beloofd in de pers. Wil dat zeggen dat men de mensen met een verhoging van de huur financieel gaat compenseren? Wat betekent dat “sociale huurders ondersteunen”?
Wij denken dat deze regeling moet bevroren worden. En we zijn niet de enigen die dit vragen. Bijvoorbeeld in Schelle heeft de gemeenteraad quasi unaniem een motie aangenomen waarbij de gemeenteraad vraagt aan de minister om de herziening te bevriezen en een huurregeling uit te werken met respect voor de draagkracht van de sociale huurders. Alle partijen in Schelle hebben de motie ondersteund, enkel N-VA heeft zich daarbij onthouden. [3]
Minister Diependaele heeft aangekondigd dat hij op het eind van de maand januari de nieuwe berekening wil evalueren. Wij denken dat het daarom meer dan ooit belangrijk is om de minister aan te geven welke gevolgen deze herziening heeft op het terrein. Ik denk ook niet dat we kunnen zeggen dat dit geen gemeentelijke materie is. Deze maatregel heeft een duidelijk effect op meer dan 1.000 gezinnen van onze stad en ik denk dat wij als gemeenteraad onze bekommernis hierover kunnen en moeten naar voor brengen. Daarom stellen wij voor om dezelfde motie als die in Schelle als gemeenteraad te stemmen.
Voorstel motie:
“De gemeenteraad van Sint-Niklaas pleit ervoor om de maatregel ter herziening van de berekening van de sociale huurprijzen onverwijld in te trekken. Wij roepen huidig minister van Wonen Matthias Diependaele op om een huurregeling uit te werken met respect voor de draagkracht van de sociale huurders.”