2020_GR_00080 - Diensten: sport- en recreatiepark Puyenbeke: opmaak ruimtelijke visie: kennisneming beslissing waarnemend gouverneur en goedkeuring uitbreiding oorspronkelijke opdracht

In zitting van 17 oktober 2016 besliste het college van burgemeester en schepenen de opdracht voor het aanstellen van een studiebureau, voor de opmaak van een streefbeeld voor de noordelijke groene lobben uit het lobbenstadmodel Sint-Niklaas, te gunnen aan de firma Palmbout Urban Landscapes, Scheidamsedijk 44, 3011 ED Rotterdam, Nederland, tegen een gunningsbedrag van 75.540 EUR + 15.863,40 EUR (21 % btw) = 91.403,40 EUR.

In zitting van 24 januari 2020 besliste de gemeenteraad dat voor de realisatie van het sport- en recreatiepark Puyenbeke het noodzakelijk is een ruimtelijke visie te laten ontwikkelen. Dit werd mogelijk geacht op grond van artikel 26, §1, 2°, a van de wet van 15 juni 2006 inzake overheidsopdrachten en bepaalde opdrachten voor werken, leveringen en diensten bij wijze van een uitbreiding van de opdracht 'groene lobben' voor een maximaal bedrag van 37.770 EUR + 7.931,70 EUR (21 % btw) = 45.701,70 EUR.

Op 29 januari 2020 werd in het kader van het bestuurlijk toezicht een klacht ingediend bij het Agentschap Binnenlands Bestuur met verzoek tot vernietiging van de beslissing van de gemeenteraad van 24 januari 2020, aangezien deze beslissing zou zijn genomen op basis van een foute juridische grondslag en aangezien op deze beslissing evenmin artikel 38/1 AUR van toepassing zou kunnen zijn aangezien het toepassingsgebied van die bepaling beperkt is tot opdrachten die nog in uitvoering zijn.

In deze moet worden vastgesteld dat de verwijzing naar artikel 26, §1, 2°, a van de wet van 15 juni 2006 inzake overheidsopdrachten en bepaalde opdrachten voor werken, leveringen en diensten inderdaad niet mogelijk was nu de wet van 15 juni 2006 werd opgeheven, zodat de beslissing is gesteund op een foute rechtsgrond. Dat de opdracht niet meer in uitvoering zou zijn is daarentegen niet correct.

Op grond van artikel 38/2 van het koninklijk besluit van 14 januari 2013 tot bepaling van de algemene uitvoeringsregels van de overheidsopdrachten is het mogelijk om een opdracht te wijzigen wegens onvoorzienbare omstandigheden. Het is mogelijk op deze rechtsgrond een beroep te doen voor in uitvoering zijnde opdrachten die werden bekendgemaakt of hadden moeten worden bekendgemaakt vóór 30 juni 2017, alsook voor de opdrachten waarvoor, bij ontstentenis van een verplichting tot voorafgaande bekendmaking, nog vóór die datum werd uitgenodigd tot het indienen van een offerte.

De beslissing van 24 januari 2020 is genomen op grond van artikel 26, §1, 2°, a van de wet van 15 juni 2006 inzake overheidsopdrachten en bepaalde opdrachten voor werken, leveringen en diensten, terwijl het beroep op deze rechtsgrond niet meer mogelijk is na de opheffing van voormelde wet bij artikel 190 van de wet van 17 juni 2016 inzake overheidsopdrachten. 
Wel zou het mogelijk zijn geweest om de opdracht te wijzigen op grond van artikel 38/2 van het koninklijk besluit Uitvoering, nu de opdracht gegund door het college van burgemeester en schepenen in zitting van 17 oktober 2016 nog steeds in uitvoering is, wat evenwel een andere motivering behoeft dan deze die werd uiteengezet in het aangevochten besluit van de gemeenteraad van 24 januari 2020.

Bijgevolg was het aangewezen de beslissing van de gemeenteraad in zitting van 24 januari 2020 in te trekken en het Agentschap Binnenlands Bestuur van deze beslissing tot intrekking in kennis te stellen. Gezien gevraagd werd het agendapunt van de zitting van maart te verdagen naar de zitting van de gemeenteraad van april, werd door de waarnemend gouverneur op 15 april 2020 beslist de beslissing van de gemeenteraad in zitting van 24 januari 2020 te vernietigen.  

Aangezien de uitbreiding van de opdracht voor de opmaak van een streefbeeld voor de noordelijke groene lobben uit het lobbenstadmodel Sint-Niklaas een uitvoeringskwestie is, komt de eigenlijke beslissing tot gunning daarover het college van burgemeester en schepenen toe. De hier voorliggende beslissing van de gemeenteraad heeft louter betrekking op het principe.

De opmaak van een ruimtelijke visie voor de realisatie van het sport- en recreatiepark Puyenbeke heeft betrekking op een site die reeds onderzocht wordt in het kader van de opdracht voor de opmaak van een streefbeeld voor de noordelijke groene lobben uit het lobbenstadmodel Sint-Niklaas en meer in het bijzonder als onderdeel van lob 1. De opdracht is op heden nog steeds in uitvoering. Zo werd er nog geen finale studie voorgelegd, laat staan dat deze zou zijn goedgekeurd door het college van burgemeester en schepenen, noch werd een proces-verbaal van oplevering opgemaakt. Overeenkomstig de bepalingen van het bestek voor de opdracht wordt “Finaal (…) het streefbeeld teruggekoppeld met de Gecoro, het college van burgemeester en schepenen en de gemeenteraadscommissie voor ruimtelijke ordening en stadsvernieuwing”, wat in deze nog niet gebeurde. Er kan dan ook niet ernstig worden betwist dat de opdracht nog steeds in uitvoering is.

Tijdens de uitvoering van de opdracht zag de stad zich geconfronteerd met een aantal nieuwe elementen, die gekwalificeerd worden als een onvoorzienbare omstandigheid. Zo heeft voetbalclub Waasland-Beveren aan de stad Sint-Niklaas meegedeeld het erfpacht- en huurrecht op het stedelijk sportcentrum Puyenbeke, ingaande op 1 juni 2002 voor een duurtijd van dertig jaar, op 30 juni 2019 te willen beëindigen, waardoor de stad over een bijkomende vrije ruimte beschikt die reeds het voorwerp was van de opdracht, doch thans een andere invulling zal nodig hebben.
Begin 2019 werd een onafhankelijk onderzoek gevoerd waaruit is gebleken dat de site Puyenbeke de ideale locatie zou zijn voor de herlocalisatie van het zwembad.
Deze elementen kon de stad niet voorzien bij de aanvang van de opdracht. Tegelijkertijd zou de opdracht een deel van zijn nut verliezen indien daarbij geen rekening zou worden gehouden met deze nieuwe elementen. 

Artikel 38/2 van het koninklijk besluit Uitvoering laat evenwel toe een opdracht te wijzigen, zonder nieuwe plaatsingsprocedure, indien cumulatief is voldaan aan de volgende voorwaarden:
1° de wijziging is het noodzakelijk gevolg van omstandigheden die een zorgvuldige aanbesteder niet kon voorzien;
2° de wijziging brengt geen verandering in de algemene aard van de opdracht of raamovereenkomst;
3° de prijsverhoging die het gevolg is van een wijziging is niet hoger dan 50 % van de waarde van de oorspronkelijke opdracht.

Aan de eerste voorwaarde is voldaan: lopende de uitvoering van de opdracht zag de stad zich – zoals hoger geduid - geconfronteerd met enkele nieuwe, onvoorziene omstandigheden, die zij onmogelijk had kunnen voorzien bij de opmaak van het bestek voor de opdracht.
Een uitbreiding van de opdracht met een 'bijkomende' studie, minstens gewijzigde invulling van een onderdeel van de studie, met de opmaak van een ruimtelijke visie voor de realisatie van het sport- en recreatiepark Puyenbeke brengt op geen enkele wijze een verandering van algemene aard van de opdracht: het betreft nog steeds een opdracht voor diensten, de site Puyenbeke maakt reeds onderdeel uit van de opdracht, doch er wordt enkel een verdieping van de opdracht gevraagd met betrekking tot die site (onderdeel van lob 1), zodat ook aan de tweede voorwaarde is voldaan.
Tot slot is de prijsverhoging ingevolge de uitbreiding beperkt tot 50 % van de waarde van de opdracht, zodat ook aan de derde voorwaarde is voldaan.

Europese richtlijn 2011/7/EU betreffende de nieuwe wettelijke betalingstermijnen voor lokale besturen.
Wet van 15 juni 2006 inzake overheidsopdrachten en bepaalde opdrachten voor werken, leveringen en diensten.
Wet van 17 juni 2016 inzake overheidsopdrachten.
Koninklijk besluit van 14 januari 2013 tot bepaling van de algemene uitvoeringsregels van de overheidsopdrachten en latere wijzigingen en meer in het bijzonder het artikel 38/2 ('koninklijk besluit Uitvoering').
Wet van 17 juni 2013 betreffende de motivering, de informatie en de rechtsmiddelen inzake overheidsopdrachten, bepaalde opdrachten voor werken, leveringen en diensten en concessies, en latere wijzigingen.
Decreet lokaal bestuur, artikel 56 §3, 5°.
Raadsbeslissingen voor stad en OCMW van 21 juni 2019 houdende vaststelling van de definitie dagelijks bestuur.
Raadsbeslissingen voor stad en OCMW van 19 december 2019 houdende vaststelling van verrichtingen die niet worden beschouwd als zijnde van dagelijks bestuur.