Sinds de lockdown is meer dan ooit duidelijk dat snelle en betrouwbare wifi in 2021 geen luxe meer is, maar een noodzaak. In een wereld waarin steeds meer dingen online moeten gebeuren, zou het internet even toegankelijk moeten zijn als de stoep voor je deur.
Het idee om gratis snelle wifi te voorzien voor gezinnen is niet nieuw. De Britse Labour Party, toen onder de leiding van Jeremy Corbyn, zette het in de aanloop van de verkiezingen van 2019 op de agenda. Dat plan kreeg toen veel kritiek, maar het debat heeft de weg vrijgemaakt voor een eerste stap: in bepaalde steden in de UK krijgen gezinnen sinds kort gratis breedband. Waarom kan dit niet bij ons?
Ook in de VS zijn meer dan 800 lokale publieke internetproviders actief. Waar de private telecom-mastodonten het laten afweten, organiseren lokale overheden er zelf de uitrol van een glasvezelnetwerk. Dat geeft de economie een enorme boost. In de steden waar deze providers actief zijn, is de digitale achterstand veel kleiner, het internet veel goedkoper en zijn de surfsnelheden veel hoger.
Terwijl men elders vooroploopt, staat België nog nergens. Minder dan twee procent van de gezinnen in ons land heeft vandaag een supersnelle glasvezelverbinding, in Nederland is dat 40 procent. Dat komt doordat drie grote providers, Proximus, Telenet en Voo, zoveel macht hebben dat ze op de rem kunnen blijven staan. Ondertussen zijn onze internetabonnementen al jaren bij de duurste van Europa.
Uiteraard heeft de federale en Vlaamse overheid hierin een belangrijke rol te spelen. Maar ook als stad kunnen we hier een actievere rol spelen. En de nood is groot, zeker nu in tijden van lockdown. We mogen dit niet voor ons uitschuiven. Integendeel, er moet NU een versnelling hoger geschakeld worden. Zo geven we iedereen de mogelijkheid om mee te zijn in 2021, ook wanneer de lockdown – eindelijk – achter de rug is. Dat is nodig en perfect mogelijk.
In het Lokaal Armoede Plan staat het volgende: “Ook de noodzakelijke software is duur. We organiseren bij de scholen een bevraging om na te gaan wat er gratis kan aangeboden worden… Als lokaal bestuur treden we in overleg met internetproviders om te proberen betaalbaar of gratis internet te voorzien voor zoveel mogelijk inwoners van de stad. Op het openbaar domein is gratis wifi voorzien in het centrum van de stad (tussen de Grote Markt en het Stationsplein). In de openbare stadsgebouwen (stadhuis, welzijnshuis, bibliotheek en filialen, lokale dienstencentra, buurthuizen, zwembad, sporthallen, musea, schouwburg, academies ….) kan de gebruiker met zijn eigen toestel inloggen op het gratis wifi-netwerk.”
Wat is er op dit vlak al gerealiseerd? Welke stappen zijn er al gezet naar de scholen toe? Wanneer is die bevraging gebeurd? Of wanneer wordt die gepland? Welke contacten zijn er al genomen met internetproviders? Wij hebben hier nog Proximus, nog steeds een publieke telecomspeler. Die is perfect in staat om een netwerk uit te bouwen waarmee we iedereen op een goedkope manier kunnen voorzien van gratis breedbandinternet, te beginnen in de wijken waar internetarmoede het grootst is. Welke gesprekken zijn er al gevoerd met Proximus? In welke stadsgebouwen kan de gebruiker zijn eigen toestel inloggen op het gratis wifi-netwerk? Hoe is dat al gepromoot geworden, nu er grote noden zijn?
En wat met mensen die niet over een computer of internet thuis beschikken of die digitaal niet mee zijn? Bijna één op de drie huishoudens met lage inkomens beschikt niet over een internetverbinding. 40 % van de Belgische bevolking heeft zwakke digitale vaardigheden, een percentage dat stijgt tot 75 % bij mensen met lage inkomens en een laag opleidingsniveau. Respectievelijk 55 % en 67 % doen geen administratieve verrichtingen online. Dat zijn de bevindingen van de Koning Boudewijnstichting.[1]
Onlangs sprak een vrouw mij aan. Ze zei: “Ik had problemen met mijn gsm zodat ik geen internet meer heb. Maar waar kan ik nu nog terecht? Ik ging naar Welzijnshuis en daar reageerden ze "moeten we nu ook nog daarmee helpen?"
In het Lokaal Armoede Plan lees ik het volgende: “In de Bib, het welzijnshuis en in de lokale dienstencentra worden plekken voorzien waar iedereen toegang heeft tot een pc, en waar medewerkers ter beschikking zijn om indien nodig ondersteuning te bieden. Bij de reorganisatie van de wacht- en onthaalruimte van het welzijnshuis breiden we het aanbod computers voor het publiek uit en voorzien we ook print- en scanfaciliteiten. Ook in de nieuw te bouwen stadswinkel plannen we één of meer doe-het-zelfcomputers in de onthaalzone zodat hulp altijd vlakbij is.”
Goede initiatieven. Maar waar kunnen NU in corona-tijden mensen terecht die thuis niet over een computer of internet beschikken? Waarom wachten op de reorganisatie van het Welzijnshuis en de nieuwe stadswinkel? Nu zijn er noden en mensen kunnen praktisch nergens terecht.
Daarom stellen wij voor om zo snel mogelijk een digiloket te voorzien in een aantal stadsgebouwen.
Als sociaal werkers contact hebben met kwetsbare gezinnen, informeren zij dan of ze beschikken over breedband/wifi/laptop per kind? Kunnen deze vragen meegenomen worden? Misschien kan ook Kind en Gezin, hiernaar enquêteren bij de ouders.
Vorige gemeenteraad heb ik ook gevraagd om de nood aan laptops voor kansarme scholieren ernstig te nemen. Toen is beloofd dat er een nieuwe rondvraag zou komen bij de scholen. Wanneer is die rondvraag uitgestuurd? Wat zijn de resultaten van deze bevraging en welke initiatieven heeft de stad hierrond ondernomen?
Kortom, er is heel wat werk aan de winkel om ervoor te zorgen dat een snelle internetverbinding voor iedereen de normaliteit wordt want snelle en betrouwbare wifi is in 2021 geen luxe meer, maar een noodzaak om digitale en sociale uitsluiting tegen te gaan. Wat plant het stadsbestuur op korte termijn om hier werk van te maken?
[1] https://www.kbs-frb.be/nl/Newsroom/Press-releases/2020/20200828NDBarDigIncl