Collega’s,
In 2017 heeft College van procureurs-generaal en de minister van Justitie de omzendbrief over het opsporings- en vervolgingsbeleid over eergerelateerd geweld, vrouwelijke genitale verminkingen, gedwongen huwelijken en wettelijke samenwoningen aangenomen. Deze omzendbrief is op 1 juni 2017 in werking getreden.
Het instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen heeft, in navolging daarvan en in de strijd tegen gedwongen huwelijken, in 2018 een toolkit ter ondersteuning van lokale besturen ontwikkeld.
Terecht denken wij. Het instituut schrijft op haar website : ‘Een gedwongen huwelijk wordt beschouwd als de verbintenis tussen twee personen van wie er ten minste één niet uit vrije wil en ten volle met het huwelijk heeft ingestemd. Het gaat dus over huwelijken onder fysieke en morele dwang. Terwijl fysieke dwang gemakkelijk herkenbaar is, is morele dwang vaak heel wat subtieler en bijgevolg ook moeilijk op te sporen’. Aangezien het principe van een huwelijk met instemming en uit vrije wil vaak anders wordt ingevuld naargelang de cultuur, is het ook niet zo makkelijk om te definiëren wat onder een gedwongen huwelijk dient te worden verstaan’.
Gedwongen huwelijken zijn dus een uiterst complexe problematiek. Voor eerstelijnsdienstverleners - politieagenten, ambtenaren van de burgerlijke stand, magistraten, dokters, leerkrachten en sociaal assistenten - is het absoluut niet gemakkelijk om enerzijds uit te maken of ze met een gedwongen huwelijk te maken hebben en anderzijds de slachtoffers te begeleiden wanneer het duidelijk is dat het om een gedwongen huwelijk gaat.
Het is overduidelijk dat het lokale niveau daar een cruciale rol te spelen heeft.
Ambtenaren van de burgerlijke stand zijn dan ook actoren op het terrein die, door middel van het signaleren en voorkomen van gedwongen huwelijken, actief kunnen bijdragen aan deze strijd. De toolkit beoogt ook de versterking van de samenwerking en het netwerk tussen sectoren (gemeenten, politie, justitie en hulpverlening) op lokaal niveau om de problematiek van gedwongen huwelijken aan te pakken. Aangezien het instituut voor gelijkheid van vrouwen en mannen de afgelopen jaren nog steeds verschillende meldingen van gedwongen huwelijken opvangt, heeft het recentelijk de meldcode opnieuw bezorgd aan de schepenen van gelijke kansen en burgerlijke stand. Wij hebben daarom volgende vragen rond de toolkit en de problematiek van gedwongen huwelijken:
Houdt het bestuur bij wanneer de toolkit gebruikt wordt of is gebruikt geweest? Wordt deze toolkit vandaag gebruikt in onze stad? Gebeurt dit standaard? Zijn hier cijfers van, hoeveel keer werd de toolkit gebruikt in 2018/2019/2020 tot op vandaag?
Zijn er al gedwongen huwelijken gedetecteerd met de toolkit? Hoeveel dan?
Hoe zal het gemeentebestuur deze toolkit promoten bij de diensten?
De toolkit zal in het najaar van 2021 geëvalueerd worden, hoe zal er hier geëvalueerd worden nu de meldcode een tweede keer verzonden is?
Is er uberhaupt een plan van aanpak? Indien er nog geen plan van aanpak is voor evaluatie, is het gemeentebestuur bereid om zich te engageren om een plan van aanpak op te stellen en de situatie zo te evalueren?
Graag hierover enige duiding.