Terug
Gepubliceerd op 21/12/2022

2022_GR_00299 - Ondertekening Lokaal Energie- en Klimaatpact 2.0: goedkeuring

gemeenteraad
vr 25/11/2022 - 19:00 gemeenteraadzaal
Goedgekeurd

Samenstelling

Aanwezig

Lieven Dehandschutter, burgemeester (N-VA); Wout De Meester, schepen (Groen); Peter Buysrogge, schepen (N-VA); Ine Somers, schepen (Open Vld); Carl Hanssens, schepen (N-VA); Bart De Bruyne, schepen (Groen); Filip Baeyens, schepen (N-VA); Sofie Heyrman, schepen (Groen); Jos De Meyer, raadslid (CD&V); Gaspard Van Peteghem, raadslid (Vooruit); Frans Wymeersch, raadslid (Vlaams Belang); Kris Van der Coelden, raadslid (Vooruit); Christel Geerts, raadslid (Vooruit); Roland Pannecoucke, raadslid (Vlaams Belang); Julien Ghesquière, raadslid (CD&V); Ilse Bats, raadslid (Vooruit); Marc Huys, raadslid (Vlaams Belang); Bart Merckx, raadslid (N-VA); Maxime Callaert, schepen (N-VA); Veerle De Beule, raadslid (N-VA); Femke Pieters, raadslid (Vlaams Belang); Luk Huys, raadslid (N-VA); Kelly Van Elslande, raadslid (N-VA); Jan Snellings, raadslid (Vlaams Belang); Mia Mortier, raadslid-voorzitter (Groen); Filip Herman, raadslid (N-VA); Aster Baeck, raadslid (Groen); Johan Uytdenhouwen, raadslid (CD&V); Saloua El Moussaoui, raadslid (CD&V); Kristof Van Gansen, raadslid (CD&V); Anneke Luyckx, raadslid (Vlaams Belang); Tchantra Van De Walle, raadslid (N-VA); Koen De Smet, raadslid (N-VA); Karel Noppe, raadslid (Open Vld); Tunrayo Adeolu, raadslid (Groen); Christine Meert, raadslid (N-VA); Tamara De Boey, raadslid (Vlaams Belang); Chris Wauman, raadslid (PVDA); Johan Verhulst, algemeen directeur; Tarik Van Ballaer, adjunct-algemeen directeur; Fabrice Vandemalle, Korpschef wd.

Afwezig

Marcel Van Looy, raadslid (N-VA)

Verontschuldigd

Hasan Bilici, raadslid (Vooruit); Lore Baeten, raadslid (CD&V)

Secretaris

Johan Verhulst, algemeen directeur
2022_GR_00299 - Ondertekening Lokaal Energie- en Klimaatpact 2.0: goedkeuring 2022_GR_00299 - Ondertekening Lokaal Energie- en Klimaatpact 2.0: goedkeuring

Motivering

Argumentatie

Het LEKP 2.0 volgt dezelfde principes als het LEKP 1.0. Twee van de vier concrete en herkenbare werven werden uitgebreid (zie hieronder) naar aanleiding van de reeds vermelde aanscherping op Europees niveau. Er wordt hierbij verder ingezet op een gelijktijdige bottom-up en top-down aanpak. Beide actoren, de Vlaamse overheid en de lokale besturen, geven aan om naast de reeds bestaande engagementen verder werk te maken van de aangescherpte engagementen.
Het gaat om een inspanningsverbintenis. De wederzijdse engagementen staan hieronder vermeld en de financiële ondersteuning wordt gekoppeld aan het ondertekenen van het Pact. Het betreft een trekkingsrecht met 50 % cofinanciering, waarbij het 'één euro voor één euro-principe' wordt gehanteerd. De financiering via trekkingsrecht veronderstelt dus dat voor elke euro subsidie die de lokale besturen ontvangen, zij zelf één euro moeten investeren. Op geaggregeerd niveau wordt er verwacht dat de totale uitgaven voor klimaatacties minstens het dubbele van de verkregen subsidie bedragen. De eigen middelen mogen ook betrekking hebben op personeelskosten. De acties en de bijhorende indicatieve investeringswaarde in het PACT-portaal zijn een vrijblijvend hulpmiddel ter ondersteuning van de opmaak van de eigen plannen, maar houden geen verplichting in. De vermelde acties zijn ook niet limitatief.
Ons bestuur engageert zich om:
- de doelstelling met betrekking tot CO₂-reductie voor eigen gebouwen en technische infrastructuur te verhogen van -40 % naar -55 % CO₂-emissies tegen 2030. De scope van deze doelstelling voor CO₂-reductie wordt daarnaast uitgebreid naar eigen mobiliteit;
- de primaire energiebesparingsdoelstelling wordt aangescherpt naar 3 %, per jaar, vanaf 2023;
- geen principiële schepencollege- of gemeenteraadsbeslissing meer te nemen met betrekking tot lokale heffingen op elektriciteitsmasten en sleuven van ELIA;
- aanpassingen in de streefdoelen onder de vier werven:
a. nieuwe uitdaging onder werf twee:
- 25 fossielvrije renovaties onder de vijftig collectieve renovaties per duizend wooneenheden tegen 2030;
- de inwoners van vijftig per duizend wooneenheden worden uitgenodigd voor een klimaattafel ter bespreking van een wijkgerichte aanpak voor einde 2024;
b. nieuwe uitdaging onder werf drie:
- 1,5 in plaats van 1 (semi-) publieke laadequivalenten per honderd inwoners tegen 2030.
De Vlaamse overheid engageert zich tot:
- territoriaal coördinatorschap door Vlaanderen (VR 2022-2502) voor het Europese Burgemeestersconvenant om onder andere technische en strategische bijstand aan ondertekende gemeenten te verlenen voor de ontwikkeling, uitvoering en monitoring van hun actieplannen voor duurzame energie en klimaat (SECAPS);
- het faciliteren van praktijkoplossingen voor een kwalitatieve ruimtelijke implementatie van het LEKP, het benutten van de synergieën tussen de vier werven en via een werkplatform met 2.0-ondertekenaars gedetecteerde drempels oppakken. De Vlaamse Regering engageert zich voor een frequente opvolging (minstens jaarlijks) per bevoegd beleidsdomein;
- in plaats van een apart sloopbeleidsplan, kan de renovatiedoelstelling (residentieel en niet-residentieel) worden voorbereid door een geïntegreerde lange termijn lokale renovatiestrategie. Het netwerk klimaat van VVSG zal hier een ondersteunende start-analyse voor laten opmaken (timing: begin 2023);
- verder bouwend op de startanalyse van het netwerk klimaat wordt een ‘Wijkrenovatietool’ aangeboden aan lokale besturen en hun partners om collectieve renovatietrajecten datagestuurd te concretiseren en op te volgen tot en met uitvoering. Deze tool kan een handig instrument zijn om de klimaattafels wijkgericht te organiseren;
- versterking van de basisfinanciering van energiehuizen;
- de invoering van de ‘Mijn VerbouwPremie’ en de ‘Mijn VerbouwLening’ en de versterking van het noodkoopfonds. Zo wordt er gestreefd naar een evenwichtige mix van het activeren van privaat kapitaal door financieringsinstrumenten (premies (waaronder de EPC-labelpremie) en langlopende leningen met incentives voor diepgaande renovaties via het renteloze renovatiekrediet (via banken) of de energielening+ (via energiehuizen)), ontzorging (door energiehuizen en BENOvatiecoaches) en verplichtingen (zoals de niet-residentiële renovatieverplichting vanaf 1 januari 2022 en residentiële renovatieverplichting vanaf 1 januari 2023, publieke en overheidsgebouwen moeten een minimaal EPC-label behalen tegen 2028 en alle niet-residentiële gebouwen tegen 2030);
- blijvend in te zetten op het ondersteunen van de lokale besturen bij het realiseren van state of the art fietsinfrastructuur;
- de noodzaak voor een taxshift tussen de energievectoren (elektriciteitsfactuur verlichten door kosten door te schuiven naar fossiele energiedragers) heeft de Vlaamse Regering principieel ondersteund. Eerste stappen hiertoe zijn ondernomen (opkoop groenestroomcertificaten bij de netbeheerders, schrappen kost openbare verlichting, vergoeding REG-premies via de Vlaamse Veerkrachtmiddelen en de kost voor de minimale levering aardgas). Het blijft desalniettemin de expliciete ambitie van minister Zuhal Demir, en de voltallige Vlaamse Regering, om de inspanningen continu verder te zetten zodat er zoveel mogelijk bijkomende kosten uit de elektriciteitsfactuur worden gehaald. De Vlaamse Regering stelt voor om in samenwerking met de Federale overheid een samenwerkingsovereenkomst uit te werken om een sociaal rechtvaardige taxshift door te voeren van elektriciteit naar de verschillende fossiele energiedragers waarbij gemiddeld de energiekost van huishoudens en ondernemingen niet stijgt. Hierbij wordt gedacht aan oplossingen, zoals een uitzondering op de non bis in idem-wet. Een precedent hiervan vinden we terug in de gehanteerde methode voor de minerale olie. Hiervoor zal overleg worden opgestart met het federale beleidsniveau en rekening gehouden worden met Europese beleidsinitiatieven. VVSG zal frequent op de hoogte worden gehouden. Het is ook in dit kader dat aan de lokale besturen gevraagd wordt de heffing op de ELIA-elektriciteitsmasten af te bouwen, gezien hierdoor ook de elektriciteitsfactuur verlicht wordt met 11 miljoen EUR, per jaar;
- een éénmalige additionele budgettaire impuls voor LEKP 2.0 ondertekenaars van 22.500.000 EUR voor de aangescherpte ambities van LEKP 2.0 te ondersteunen tijdens deze legislatuur. Deze middelen worden verdeeld als volgt: 8.750.000 EUR voor 2022, 8.750.000 EUR voor 2023 en 5.000.000 EUR voor 2024. Deze engagementen kunnen binnen de perken van de daarvoor op de begroting van de Vlaamse Gemeenschap voorziene en beschikbare middelen en kunnen aangepast worden in functie van het algemeen begrotingsbeleid.
Door de ondertekening van het Lokaal Energie- en Klimaatpact 2.0 geeft stad Sint-Niklaas aan actie te ondernemen om de doelstellingen zoals hierboven vermeld te behalen.

Juridische grond

Regeerakkoord Vlaamse Regering 2019 - 2024.
Vlaams Energie- en Klimaatpact (VEKP) 2021 - 2030.
Lokaal Energie- en Klimaatpact van de Vlaamse Regering en de Vlaamse steden en gemeenten van 4 juni 2021 aangaande het verbintenissen engagement inzake de algemenen engagementen en de vier werven behoudend 16 specifieke doelstellingen.
Besluit van de Vlaamse Regering van 8 juli 2022 betreffende de subsidie van het LEKP 2.0.
Decreet lokaal bestuur, artikelen 2, 40 en 41.
Klimaatplan 2015 - 2020, gemeenteraadsbeslissing 24 april 2015.
Ondertekening Burgemeestersconvenant 2030 binnen Waasland Klimaatland, gemeenteraadsbeslissing 25 mei 2020.

Adviezen

Duurzaamheid Gunstig advies
Duurzaamheid Gunstig advies

Besluit

De gemeenteraad beslist:

Artikel 1

akkoord te gaan met het ondertekenen van het Lokaal Klimaat- en Energiepact 2.0 met de Vlaamse overheid.
Een exemplaar van het pact wordt als bijlage aan de notulen van deze zitting gehecht.

Artikel 2

machtiging te verlenen tot ondertekening van het Lokaal Klimaat- en Energiepact 2.0 aan de algemeen directeur en de burgemeester of een door hem aangeduid lid van het college van burgemeester en schepenen.