2023_GR_00075 - Stedelijk reglement welzijnssubsidies: goedkeuring

Aan de gemeenteraad wordt voorgesteld het stedelijk reglement welzijnstoelagen uit 2010 op te heffen en een nieuw subsidiereglement voor welzijnsorganisaties goed te keuren.
Het lokaal welzijnsbeleid ondersteunt lokale welzijnsorganisaties en -verenigingen op verschillende manieren:
- via nominatieve subsidies;
- via samenwerkingsovereenkomsten;
- via diverse subsidiereglementen;
- via activiteiten- of projectsubsidies.
Het oude reglement welzijnstoelagen moet geactualiseerd worden, omdat er binnen het welzijnsveld heel wat nieuwe wetgeving werd ingevoerd en er zich nieuwe tendensen ontwikkelden. Bepaalde terminologieën zijn ook in onbruik geraakt. Verder is een aantal categorieën uit het oude reglement de facto overbodig geworden, omdat ze slechts één organisatie subsidiëren, die ook op een andere manier kan ondersteund worden, bijvoorbeeld via een samenwerkingsovereenkomst of nominale subsidie. Er is nood aan duidelijkheid, meer vereenvoudiging en minder administratieve last, zowel voor de aanvragende organisatie, als voor de behandelende dienst.
Voorstellen van wijzigingen
A: Instellingen met sociale kenmerken die een werking realiseren ten voordele van kansengroepen via samenwerkingsovereenkomst:
Het voorstel is om dit luik te schrappen. Het louter vermelden van deze categorie in het reglement biedt geen meerwaarde. De lopende samenwerkingsovereenkomsten blijven uiteraard bestaan (overzicht in bijlage 2). Impact op betrokken organisaties: geen. De samenwerkingsovereenkomsten blijven lopen.
B1A Organisaties voor gezins- en bejaardenzorg (thuiszorg):
Het voorstel is om dit luik te schrappen. De begunstigde organisaties hebben een brede bovenlokale werking, met maatschappelijke zetel in Gent, Leuven, Mechelen, Brussel of Elversele. Deze organisaties werken met ledenbijdragen en worden gesubsidieerd door de Vlaamse overheid, Agentschap Zorg en Gezondheid. De bijdragen van lokale besturen in de budgetten van deze organisaties zijn verwaarloosbaar klein en nemen steeds verder af. Bovendien waren in het verleden niet alle organisaties voor gezins-en bejaardenhulp gevat (bijv. Partena en enkele kleine zelfstandige entiteiten komen weliswaar in aanmerking, maar dienden geen aanvraag in). Recent stellen we vast dat de schaalvergroting toeneemt en grotere organisaties kleinere entiteiten overnemen. Uiteindelijk zijn dit meer en meer commerciële spelers op de welzijnsmarkt geworden waarbij de ondersteuning door een lokaal bestuur niet echt een meerwaarde betekent. Begunstigde organisaties: Familiehulp, I-mens Thuishulp vzw, I-mens, Familiezorg Oost-Vlaanderen vzw, Ferm Thuiszorg, Zorgconnect Thuishulp. Impact op betrokken organisaties: in 2023 nog een uitbetaling voor prestaties in 2022 op basis van het oude reglement. In 2024 is er geen uitbetaling meer voor prestaties 2023.
B1B Organisaties voor palliatieve zorg:
Het voorstel is om dit luik te schrappen. In deze categorie is er slechts één begunstigde. Sedert 1 januari 2022 is er een samenwerkingsovereenkomst met het Netwerk Palliatieve Zorg, waardoor deze categorie sindsdien zonder voorwerp is. Impact op betrokken organisatie: de samenwerkingsovereenkomst voorziet een hoger bedrag dan het welzijnsreglement (15.000 EUR in plaats van 7.900 EUR).
B2 Verenigingen die plaatselijk een babysitdienst organiseren:
Het voorstel is om dit luik te schrappen en te vervangen door een nominatieve subsidie aan Gezinsbond, de enige begunstigde in deze categorie. Impact op betrokken organisatie: geen.
B3 Autonome centra voor algemeen welzijnswerk:
Het voorstel is om dit luik te schrappen. Het CAW is de enige organisatie die in deze categorie in aanmerking komt. De subsidie is mee opgenomen in de samenwerkingsovereenkomst met het CAW Oost-Vlaanderen, waardoor deze categorie sindsdien zonder voorwerp is. Impact op betrokken organisatie: geen.
C1 Centra voor residentiële opvang en dagopvang van personen met een beperking, die een vervangingsinkomen genieten:
Het voorstel is om dit luik voorlopig te behouden in het reglement. Hoewel deze organisaties door de Vlaamse overheid worden erkend en gesubsidieerd, kunnen zij bijkomende ondersteuning door de lokale overheid gebruiken. Begunstigde organisaties: Raakzaam vzw (fusie Dagcentrum en Vesta), De Klokke vzw, Bijs vzw,Toontjeshuis vzw (eens opgestart). Impact op betrokken organisatie: geen.
C2 Centra voor residentiële opvang van thuislozen:
Het voorstel is om dit luik te schrappen. Het CAW is de enige organisatie die in deze categorie in aanmerking komt. De subsidie is mee opgenomen in de samenwerkingsovereenkomst met het CAW Oost-Vlaanderen, waardoor deze categorie sindsdien zonder voorwerp is. Impact op betrokken organisatie: geen.
D: Professionele organisaties die ambulante begeleiding verstrekken aan personen met een beperking en E: Centra voor opvang in het kader van de bijzondere jeugdbijstand en centra voor opvoedkundige bijstand aan kansarme gezinnen:
Het voorstel is om dit luik voorlopig te behouden in het reglement. Hoewel deze organisaties door de Vlaamse overheid worden erkend en gesubsidieerd, kunnen zij bijkomende ondersteuning door de lokale overheid gebruiken. Begunstigde organisaties: CAR Het Veer, Fiola vzw, Tanderuis vzw, vzw De Steiger (Lenteweelde Belsele), CKG Het Open Poortje Waasland, vzw Spoor 56 -Tehuis Sint-Carolus, Dagcentrum Triangel. Impact op betrokken organisaties: geen.
F1 Seniorenverenigingen, F2 Zelfhulpgroepen, F3 Verenigingen voor personen met een beperking:
Het voorstel is om dit luik te behouden en op te nemen in een nieuw subsidiereglement ter ondersteuning van vrijwilligersverenigingen in het welzijnsveld.
Begunstigde organisaties:
F1: diverse OKRA-afdelingen, Vlaamse actieve senioren Vl@s, NEOS, S-Sport Belsele, VIEF Sint-Niklaas;
F2: V.V.S.A. Waasland, Zelfhulpgroep Amazone, Zelfhulpgroep Hartpatiënten Waasland, Zelfhulpgroep Iets Trager, Stoma Club Waasland vzw, Ouders van een overleden kind vzw, Familiegroep dementie, De Companjong vzw, Weduwen en Weduwnaars Waasland;
F3: Belgische Vereniging voor Strijd tegen Muco, Ziekenzorg CM Sint-Niklaas/Samana Gewest Sint-Niklaas, Katholieke Vereniging Gehandicapten, Multiple Sclerose Liga Waasland, Vlaamse Federatie Gehandicaptenzorg, Waasvrienden Koninklijke Maatschappij voor Doven, Stan Waasland Trefpunt Verstandelijke Handicap.
Impact op betrokken organisaties: betrokken organisaties worden geïnformeerd en begeleid binnen het nieuwe subsidiereglement. Naarmate zij inspanningen doen om het Iedereen Mee-programma in hun werking te integreren, worden zij hiertoe financieel beloond.
F4 Vrijwilligersgroepen die ambulante begeleiding verstrekken of acties tegen achterstelling en/of onwelzijn ondernemen:
Het voorstel is om dit luik te schrappen. De facto wordt van deze categorie geen gebruik meer gemaakt. Groepen die van deze categorie gebruik zouden willen maken, kunnen terecht bij het subsidiereglement activiteiten en projecten Iedereen Mee.
F5A Consultatiebureaus Kind en Gezin:
Het voorstel is om dit luik voorlopig te behouden in het reglement. De vier consultatiebureaus krijgen een subsidie op basis van het aantal raadplegingen. Impact op betrokken organisaties: geen.
F5B Kruisverenigingen:
Het voorstel is om dit luik te schrappen. In deze categorie worden het Rode Kruis Sint-Niklaas en de Wase Hulpdienst gesubsidieerd. Omwille van het puntensysteem (met punten voor sociale werking, organisatie EHBO-cursussen, bekendmakings- en sensibiliseringsacties zoals opendeurdagen, bloed- en plasma-inzameling, bezoeken aan scholen, bestuursvergaderingen) gaat 86 % van de middelen naar het Rode Kruis. De Wase Hulpdienst slaakte reeds diverse noodkreten en is vragende partij voor meer financiering. Met het Rode Kruis loopt ook een samenwerkingsovereenkomst die binnenkort wordt hernieuwd, wat een reden is om deze categorie uit het reglement te schrappen. Aan de Wase Hulpdienst kan een nominatieve subsidie worden gegeven.
Impact op betrokken organisaties:
- Rode Kruis Sint-Niklaas: de toelage wordt geïntegreerd in de samenwerkingsovereenkomst;
- Wase Hulpdienst: nominatieve subsidie.
G: Instellingen met sociale kenmerken met een personeelsomkadering die werken rond sociale tewerkstelling:
Het voorstel is om dit luik voorlopig te behouden in het nieuw reglement, in één categorie: maatwerkbedrijven, met een subsidie die gebaseerd is op het aantal doelgroepwerknemers. Voor de Wase Werkplaats, die in vergelijking met de andere maatwerkbedrijven een zeer groot aantal doelgroepwerknemers in dienst heeft en derhalve niet kan vergeleken worden in een zelfde categorie, stellen we voor de bestaande regel te behouden, nl. een subsidie gebaseerd op het aantal inwoners. Andere begunstigde organisaties: vzw JOMI, Mo-Clean vzw, Groep Intro Maatwerk. Impact op betrokken organisaties: geen, behalve voor de Wase Werkplaats: afhankelijk van beslissing college.
H1 Participatie- en kennismakingsprojecten en H2 Kansarmoede-, achterstellings- en welzijnsprojecten:
Het voorstel is om dit luik te schrappen. Deze projectfinanciering is geïntegreerd in het reglement Subsidiereglement activiteiten en projecten Iedereen Mee.
H3 Investeringstoelagen:
Het voorstel is om dit luik te schrappen. Het budget hiervoor is eerder beperkt. Organisaties die in het kader van een project investeringsuitgaven hebben, kunnen dit verantwoorden binnen een aanvraag in het kader van het  Subsidiereglement activiteiten en projecten Iedereen Mee.

Het gewijzigde reglement dat ter goedkeuring wordt voorgelegd, bevat de overblijvende en gewijzigde categorieën zoals hierboven uiteengezet, met name:
1. Voorzieningen die begeleiding, dagopvang of dagondersteuning en verblijf of woonondersteuning aanbieden voor personen met een handicap;
2. Voorzieningen in de bijzondere jeugdzorg;
3. Consultatiebureaus Kind en Gezin;
4. Maatwerkbedrijven.
Daarnaast wordt in een andere nota een nieuw reglement voor vrijwilligersverenigingen voorgelegd. De wijzigingen zijn budgetneutraal.

Decreet lokaal bestuur, artikelen 40 en 41.
Decreet lokaal sociaal beleid 9 februari 2018.
Gemeenteraadsbeslissing van 24 september 2010: stedelijk reglement welzijnstoelagen: nieuwe vaststelling.
Beleidsprogramma 2019-2024: 33: samenwerken met partners aan een sterk armoede- en welzijnsbeleid.
Strategisch programma Iedereen Mee.